ประเทศฟิลิปปินส์ (Philipines)

        ฟิลิปปินส์ (อังกฤษ: Philippines; ฟิลิปีโน: Pilipinas) หรือชื่อทางการคือ สาธารณรัฐฟิลิปปินส์ (อังกฤษ: Republic of the Philippines; ฟิลิปีโน: Republika ng Pilipinas) เป็นประเทศที่ประกอบด้วยเกาะจำนวน 7,107 เกาะ ตั้งอยู่ในมหาสมุทรแปซิฟิก ห่างจากเอเชียแผ่นดินใหญ่ทางตะวันออกเฉียงใต้ ประมาณ 100 กม.และมีลักษณะพิเศษคือเป็นประเทศเพียงหนึ่งเดียวที่มีพรมแดนทางทะเลที่ติดต่อระหว่างกันยาวมากที่สุดในโลก นิวสเปน(พ.ศ. 2064-2441) และสหรัฐอเมริกา (พ.ศ. 2441-2489) ได้ครองฟิลิปปินส์เป็นอาณานิคมเป็นเวลา 4 ศตวรรษ และเป็นสองอิทธิพลใหญ่ที่สุดต่อวัฒนธรรมของฟิลิปปินส์ ฟิลิปปินส์เป็น          

         หนึ่งในสองชาติในเอเชียที่ประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนาคริสต์ (อีกชาติหนึ่งคือติมอร์-เลสเต) และเป็นหนึ่งในชาติที่ได้รับอิทธิพลจากตะวันตกมากที่สุด เป็นการผสมผสานกันระหว่างตะวันตกกับตะวันออก ที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะ อาร์โนลด์ โจเซฟ ทอยน์บี (Arnold Joseph Toynbee) นักประวัติศาสตร์ชาวอังกฤษ ได้กล่าวไว้ในงานของเขาว่า ประเทศฟิลิปปินส์เป็นประเทศลาตินอเมริกาที่ถูกพัดพาไปยังตะวันออก โดยคลื่นทะเลยักษ์

ร้อยละ 92.5 ของชาวฟิลิปปินส์ทั้งหมดนับถือศาสนาคริสต์ โดยร้อยละ 83 นับถือนิกายโรมันคาทอลิก และร้อยละ 9 เป็นนิกายโปรเตสแตนต์

โครงสร้างของหมู่เกาะฟิลิปปินส์  อยู่ในแนวโค้งของเทือกภูเขายุคใหม่  ภายในเกาะต่าง ๆ  ล้วนแต่เป็นภูเขาที่สูงขรุขระมีระดับความสูง ประมาณ  1,200 – 2,400  เมตร  โครงสร้างของหินภายในยังไม่มั่นคงเกิดแผ่นดินไหวอยู่เสมอ  ภูเขาไฟที่สูงสุดชื่อ  เอโป  (Apo)  สูงถึง  2,907  เมตร (9,690  ฟุต)  อยู่ในเกาะมินดานา

                ลักษณะภูมิประเทศของเกาะที่สำคัญในฟิลิปปินส์  มีดังนี้

                เกาะลูซอน  (Luzon)  เป็นเกาะใหญ่ที่สุดในฟิลิปปินส์อยู่ตอนเหนือของประเทศ  มีที่ราบกว้างอยู่  2  บริเวณ  ดังนี้

                1)  ตอนเหนือ  ได้แก่  ที่ราบลุ่มแม้นำดากายัน  (Cagaynn)

                2)  ตอนกลาง  ได้แก่  ที่ราบมะนิลา  (Manila  Plain)  เป็นที่ราบใหญ่ที่สุดของประเทศซึ่งเป็นที่ตั้งของเมืองมะนิลา

                เกาะมินดาเนา  (Mindanao)  เป็นเกาะใหญ่รองจากเกาะลูซอนอยู่ทางใต้ของประเทศมีที่ราบกว้าง อยู่  2  บริเวณ  ดังนี้

                1)  ที่ราบลุ่มน้ำอกูซาน  (Agusan)  อยู่ตอนเหนือของเกาะค่อนไปทางตะวันออก  ปากแม่น้ำไหลออกที่ทะเลมินดาเนา

                2)  ที่ราบลุ่มแม่น้ำมินดาเนา  (Minda-nao)  อยู่ทางตอนใต้  ค่อนมาทางตะวันตก ปากแม่น้ำไหลออกที่อ่าวโคตาบาโด

                หมู่เกาะวิสายัน  (Visayan  Group)  อยู่ระหว่างเกาะลูซอกับเกาะมินดาเนา  ประกอบไปด้วยเกาะต่าง ๆ  คือ  เกาะเนกรอส  (Negros)  ปาไน (Panay)  เลเต  (Leyte)  เซบู (Cebu)  โบโฮล(Bohol)  มินโดโร (Mindoro)  ซามาร์  (Samar)  มาสบาเต (Masbate)  ตามเกาะเหล่านี้มีที่ราบแคบๆ  อยู่ชายฝั่งทะเลทั่วไป

                เกาะปาลาวัน  (Palawan)  อยู่ระหว่างทะเลจีนใต้กับทะเลซูลูทางตะวันตกเฉียงใต้  ฟิลิปปินส์มีที่ราบแคบ ๆ  ชายฝั่ง

                หมู่เกาะซูลู  (Sulu  Archelago)  อยู่ทางตะวันตกเฉียงใต้ของเกาะมินดาเนา  ตอนเหนือทะเลเซลีเบส  มีที่ราบแคบ ๆ  ชายฝั่งเช่นเดียวกัน

                เกาะบาซิลัน (Basilan)  เป็นเกาะเล็ก ๆ  ทางตะวันตกเฉียงใต้ของเกาะมินดาเนาใกล้ปากอ่าวโคตาบาโตมีที่ราบแคบ ๆ  ริมฝั่งทะเล

     เป็นหมู่เกาะของเทือกเขาหินใหม่ พื้นที่ทุกเกาะมีภูเขาเป็นแกนกลาง มีที่ราบอยู่น้อย เป็นที่ราบแคบ ๆ ที่ราบสำคัญ คือ ที่ราบตอนกลางของเกาะลูซอน เรียกว่า ที่ราบมะนิลา เป็นที่ราบที่ใหญ่ที่สุด

สาธารณรัฐฟิลิปปินส์  ตั้งอยู่ในเขตร้อนชื้นเช่นเดียวกับประเทศไทย  ได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมทั้ง  2  ฤดูกาล  อุณหภูมิเฉลี่ยระหว่าง  24^๐ - 29^๐ ซ.  เพราะได้รับอิทธิพลจากทะเลมาก

          เนื่องจากฟิลิปปินส์ตั้งอยู่ใกล้แหล่งศูนย์กลางความกดอากาศต่ำ และด้านตะวันออกอยู่ติดกับมหาสมุทรแปซิฟิก มักได้รับความกระทบกระเทือนจากพายุไต้ฝุ่น  (Typhoons)  บ่อยครั้ง  โดยเฉพาะในช่วงระยะเดือนกรกฎคม – กันยายน  และช่วงเปลี่ยนมรสุมแนวพายุนี้อยู่ละติจูด  11^๐ เหนือขึ้นไป  เช่นที่เกาะลูซอนด้านตะวันออก  พายุที่พัดกระหน่ำฟิลิปปินส์รุนแรงมากเพราระพัดผ่านมหาสมุทรปราศจากสิ่งกีดขวาง               

          พืชพรรณธรรมชาติของฟิลิปปินส์ เป็นป่าไม้ร้อยละ  53  มีป่าดงดิบตามที่ลุ่มและเชิงเขา  ส่วนป่าไม้ผลัดใบขึ้นตามลาดเขา และภูเขา  ป่าไม้สนขึ้นตามยอดเขาในเกาะลูซอน  ซึ่งอุณหภูมิลดลงตามระดับความสูง 

     ฟิลิปปินส์แบ่งเป็นหน่วยรัฐบาลท้องถิ่น (local government units, LGUs) โดยที่มีจังหวัดเป็นหน่วยหลัก ในปี พ.ศ. 2545 มี 79 จังหวัด (provinces) แบ่งออกเป็น นคร (cities) และ เทศบาล (municipalities) ซึ่งหน่วยการปกครองทั้งสองยังประกอบไปด้วย บารังไกย์ (barangay) อีกทอดหนึ่ง ถือเป็นหน่วยรัฐบาลท้องถิ่นที่เล็กที่สุด

     ฟิลิปปินส์แบ่งออกเป็น 17 เขต (regions) ซึ่งทุกจังหวัดได้ถูกจัดอยู่ใน 16 เขตเพื่อความสะดวกในการปกครอง ยกเว้นเขตนครหลวง (National Capital Region) ที่แบ่งออกเป็นเขตพิเศษ 4 แห่ง

        หน่วยงานของรัฐบาลส่วนใหญ่จะตั้งสำนักงานในแต่ละภูมิภาค เพื่อรับใช้ประชาชนในจังหวัดที่อยู่ในภูมิภาคนั้น ๆ ภูมิภาคไม่มีรัฐบาลท้องถิ่นแยกต่างหาก ยกเว้นเขตปกครองตนเองในมินดาเนามุสลิมและเขตบริหารคอร์ดิลเลราซึ่งปกครองตนเองไม่ได้ให้ผู้อื่นปกครอง

เขต (regions) 

• เขตอีโลกอส (Ilocos Region, Region I)
• คากายันแวลลีย์ (Cagayan Valley, Region II)
• เซนทรัลลูซอน (Central Luzon, Region III)
• คาลาบาร์ซอน (CALABARZON, Region IV-A)
• มิมาโรปา (MIMAROPA, Region IV-B)
• เขตบีโกล (Bicol Region, Region V)
• เวสเทิร์นวิซายา (Western Visayas, Region VI)
• เซนทรัลวิซายา (Central Visayas, Region VII)
• อีสเทิร์นวิซายา (Eastern Visayas, Region VIII)
• คาบสมุทรซัมโบอังกา (Zamboanga Peninsula, Region IX)
• นอร์เทิร์นมินดาเนา (Northern Mindanao, Region X)
• เขตดาเวา (Davao Region, Region XI)
• ซอกสก์ซาร์เกน (SOCCSKSARGEN, Region XII)
• คารากา (Caraga, Region XIII)
• เขตปกครองตนเองในมินดาเนามุสลิม (Autonomous Region in Muslim Mindanao, ARMM)
• เขตบริหารกอร์ดีเยรา (Cordillera Administrative Region, CAR)
• เขตนครหลวง (National Capital Region, NCR) (หรือ Metro Manila: เมโทรมะนิลา)
• ชื่อภาษาอังกฤษที่เป็นตัวพิมพ์ใหญ่ทั้งหมด เป็นชื่อย่อจากชื่อจังหวัดและเมืองในภูมิภาคนั้น ๆ

                ประชากร  3  ใน  4  มีอาชีพทำการเพาะปลูก  ทั้ง ๆ  ที่พื้นที่สำหรับเพาะปลูกมีเพียงร้อยละ  15-27  เท่านั้น

                มะพร้าว  เป็นสินค้าส่งออกอันดับ  1  ทำรายได้  ประมาณร้อยละ  20  ของมูลค้าสินค้าออกทั้งหมดมีปลูกทั่วไปตามเกาะต่าง ๆ  มีทั้งปลูกในไร่ขนาดใหญ่  และในที่ดินแปลงเล็ก ๆ  แม้แต่ตามลาดเขามีการปรับพื้นที่เป็นแบบขั้นบันไดเพื่อปลูกมะพร้าว

                อ้อย  ปลูกเพื่อการค้าเป็นแบบไร่ขนาดใหญ่  ส่วนมากอยู่ที่เกาะเนกรอส  ภาคกลางของประเทศผลิตน้ำตาลได้ร้อยละ  70  ของที่ผลิตได้ในฟิลิปปินส์  และส่งไปขายสหรัฐอเมริกา

                ข้าว  มีการทำนาขั้นบันไดของชาวเขาในภาคเหนือของเกาะลูซอน  ซึ่งเป็นชาวพื้นเมืองดั้งเดิมเผ่า  “อิฟูกัว”  (Ifuguo)  เป็นเผ่าทีรู้ทำนาแบบขั้นบันไดมากกว่า  4,000 ปีมาแล้ว  ปัจจุบันยังมีอยู่ที่เมืองบานาเว (Banawe)  คลุมพื้นที่กว่า  250  ตารางกิโลเมตร  นับว่าเป็นนาขั้นบันไดที่เก่าก่าที่สุดของโลก

                แหล่งปลูกข้าวสำคัญอยู่ที่ราบตอนกลางของเกาะลูซอที่ภาคใต้ของเกาะลูซอน  เป็นที่ตั้งขงอสถาบันวิจัยข้าวระหว่างประเทศ  (International Rice  Resrarch  Institute)  ตั้งชขึ้นตั้งแต่ปี  พ.ศ.  2505  ได้ทำการวิจัยข้าวพันธุ์ไออาร์  8  (IR 8)  และไออาร์  22  (IR  22)  ที่ให้ผลผลิตส่งประเทศไทยยังได้ใช้พันธุ์ข้าวไออาร์  8  มาผสมพันธุ์ข้าวไทยพื้นเมือง  กลายเป็นพันธุ์  กข.  1  และ กข.  3  มีคุณภาพดีกว่าพันธุ์เดิมเสียอีก  สถาบันวิจัยพันธุ์ข้าวระหว่างประเทศตั้งอยู่ที่เมืองลอสบานอส  (Los  Banos)

                ป่านอบากา  ปลูกมากในภาคตะวันออกของเกาะลูซอน  และเกาะมินดาเนา  ต้นป่ามีลักษณะคล้ายต้นกล้วย  เป็นพืชพวกตระกูลถั่วไม่มีผลใช้บริโภคได้  เมื่อลำต้นโตตัดมาลอกกาบออก  และขูดให้เหลือเส้นใยนับว่าเหนียวมาก  ใช้ทำเชือก  สานเป็นพรม  กระเป๋าและที่รองจาน  ป่านอบากาชอบความชื้นสูง  ปริมาณน้ำฝนสม่ำสมอตลอดปี

                การเลี้ยงสัตว์  นับว่าเลี้ยงทันสมัยมาก  ได้แก่  โค  กระบือ  ม้า  สุกร  แพะ  แกะ  และสัตว์ปีก  เช่น   ไก่  เป็ด  มีแนวโน้มผลิตเพิ่มขึ้นเพื่อใช้เป็นอาหาร

                การประมง  มีการจับปลาน้ำจืดและน้ำเค็มนำมาทำปลาเค็มและปลาตาแห้ง

                การทำป่าไม้  มีไม้เนื้อแข็ง เช่น  ไม่มะฮอกกานี  พื้นที่ป่าไม้เนื้อแข็งที่ผลิตส่งเป็นสินค้าออามีร้อยละ  40  ของพื้นที่ทั้งหมดส่วนมากอยู่ในเกาะมินดาเนา  เนกรอส  มินโดโร  ซามาร์

                การอุตสาหกรรม  ส่วนมากเป็นอุตสาหกรรมที่ใช้วัตถุดิบภายในประเทศ  เช่น  โรงเลื่อย  โรงงานผลิตเยื่อกระดาษ  โรงงานกระดาษ  โรงงานปูนซิเมนต์  โรงานกลั่นน้ำมัน  เครื่องปั้นดินเผา  และอาหารกระป๋อง

                การทำเหมืองแร่  แร่ที่สำคัญ  ได้แก่  ทองคำ  ทองแดง  โครไมต์  แร่เชื้อเพลิงประเภทน้ำมัน  และถ่านหินมีน้อยต้องใช้พลังงานทดแทน

                ทองแดง  พบที่เกาะลูซอน  ตอนเหนือมะนิลา  และทางตจะวันตกของเกาะเนกรอส

                โครไมต์  นับว่ามีมากที่เทือกเขาภูเขาเซมเบล  (Zambales  Mountains)  ภาคตะวันตกของเกาะลูซอนมีร้อยละ  16  ของโลก

                เหล็ก  พบที่ภาคตะวันออกของเกาะลูซอน  และภาคตะวันตกของเกาะมินดาเนา

                ทองคำ  มีที่ภูเขาภาคเหนือของเกาะลูซอน

                ถ่านหิน  คุณภาพต่ำมีที่เกาะเซบุ

                ปิโตรเลียม  พบที่ทะเลซูลู

                การค้า  สินค้าออกที่สำคัญ  ได้แก่  เนื้อมะพร้าว  น้ำมันมะพร้าว  น้ำตาล  ผ้าพื้นเมือง  ไม้แกะสลัก  เครื่องเงิน  เครื่องประดับต่าง ๆ  ป่านมะนิลา  โครไมต์ส่วนใหญ่ส่งไปจำหน่ายให้แก่ประเทศสหรัฐอเมริกา  ญี่ปุ่น  เนเธอร์แลนด์  และเยอรมนี

                สินค้าเข้าที่สำคัญ  ได้แก่  เครื่องเหล็ก  เครื่องจัก  ผลิตภัณฑ์เชื้อเพลิงและสิ่งทอ  นอกจากนี้มีอุปกรณ์การคมนาคมขนส่งที่สั่งจากสหรัฐอเมริกาและญี่ปุ่น

               สาธารณรัฐฟิลิปปินส์  นิยมใช้เรือเพราะลักษณะภูมิประเทศเป็นเกาะ  ภายในเกาะมีถนนติดต่อระหว่างเมืองต่าง ๆ  มะนิลาเป็นเมืองท่าและศูนย์กลางอุตสาหกรรม  ตัวเมืองอยู่ในอ่าวมะนิลา  เป็นท่าเรือสำคัญที่สุดของประเทศ

               ทางอากาศมีสายการบินทั้งภายในและภายนอประเทศติดต่อรับผู้โดยสารและสินค้า